علائم حمله آسمی

حمله ناگهانی آسم ناشی از عفونت فوقانی دستگاه تنفسی و یا برخی حساسیت‌هاست و می‌تواند به علائمی مانند تنگی نفس، سرفه، خس خس سینه، و غیره بینجامد. مطلب زیر را مطالعه کرده تا اطلاعات بیشتری در مورد علائم حمله آسم بدست آورید.
آسم یک بیماری مزمن دستگاه تنفسی است که باعث التهاب راه‌های هوایی (لوله‌های نایژه) می‌شود. این امر منجر به انقباض و تورم راه‌های هوایی شده، که باعث اشکال در تنفس می‌گردد. هنگامی که فرد در معرض هر گونه عامل محرک قرار می‌گیرد، هیستامین و سایر مواد شیمیایی، توسط سیستم ایمنی بدن آزاد می‌شوند. این اتفاق می‌تواند موجب تورم لوله‌های نایژه شده، که باعث باریک شدن و گرفتگی راه‌های هوایی می‌گردد. بافت‌های ملتهب، مخاطی غلیظ و چسبناکی تولید می‌کنند که می‌تواند باعث گرفتگی بیشتر راه‌های هوایی شوند. این مخاط ممکن است در ریه‌ها تجمع یابند و باعث مشکلات تنفسی گردند. عضلات اطراف راههای هوایی فشرده شده و موجب انقباض بیشتر آنها می‌شود. لوله‌های نایژه که التهاب مزمن یافته‌اند، به شدت نسبت به مواد آلرژی‌زا و مواد محرک حساسیت نشان می‌دهند. این عارضه را «واکنش‌پذیری بیش از حد نایژه‌ای» 'bronchial hyper-reactivity' نامند. یک حمله‌ی آسمی ممکن است توسط عفونت دستگاه تنفسی فوقانی، بیماری رفلکس مری (GERD)، استنشاق هوای خشک و سرد، و آلرژن‌های خاصی مانند ریختن مو و ترشح بزاق حیوان خانگی، گرده، غبار، کپک قارچی، و دود تنباکو ایجاد شود.

علائم

در طول یک حمله حاد آسمی، این علائم با رخ دادن یک سری تغییرات در ریه‌ها و راه‌های هوایی، بروز می‌کنند. التهاب، تولید بیش از حد مخاط، و اسپاسم نایژه باعث بروز علائم مختلف یک حمله آسمی مانند تنگی نفس، خس خس سینه و سرفه می‌گردند. علائم این حمله ممکن است در شدت و طول مدت آن، از فردی به فرد دیگر تفاوت کند. علائم هشدار دهنده اولیه به شرح زیر می‌باشد:

• سردرد
• سرفه شدید
• خارش گلو
• مشکل در صحبت کردن به مدت طولانی
• اختلال در الگوهای خواب
• اشکال در تنفس
• تنگی قفسه سینه
• خس خس سینه

خس خس سینه یکی از متداول‌ترین علائم این بیماری است. به همراه تنفس، صدایی سوت مانند و یا شبیه هیس هیس شنیده می‌شود. عموماً صدای خس خس در طول بازدم شنیده می‌شود؛ با این وجود، این حالت می‌تواند در طول عمل دم نیز رخ دهد. نفس کشیدن به سختی انجام می‌شود. هنگامی که این نشانه‌های اولیه بروز کردند، به منظور جلوگیری از حمله‌ی شدید، فرد بایستی فوراً تحت مراقبتهای پزشکی قرار گیرد. حملات خفیف شایع‌تر بوده و می‌توانند در عرض چند ساعت پس از درمان مناسب رفع شوند.
حملات شدید آسمی کمتر اتفاق می‌افتد. لیکن، ممکن است مدت زمان طولانی‌تری به طول انجامند و به فوریتهای پزشکی پیشرفته نیاز باشد. این علائم به تدریج پیشرفت کرده وممکن است در عرض 48-6 ساعت بسیار خطرناک شوند. نشانه‌های خاصی وجود دارند که نشان دهنده‌ی افزایش شدت حمله هستند. این علائم عبارتند از پایین بودن حداکثر جریان بازدمی(PEF) ، افزایش ضربان قلب، افزایش خس خس، خستگی، بی‌قراری.
در صورت حمله شدید، ممکن است علائمی که خطر جانی به همراه داشته باشند، بروز کنند. برخی از علائم معمول شامل: تنگی نفس، اشکال در صحبت کردن، سوزش بینی، افزایش نبض و یا ضربان قلب، درد قفسه سینه، عرق کردن و میزان حداکثر جریان بازدمی در «منطقه قرمز یا ناحیه‌ی خطر» می‌باشند. بی‌صدایی قفسه‌ی سینه نشانه‌ی بسیار مهمی از حمله‌ی شدید آسمی است. در این حالت، در طول عمل دم و بازدهم هیچ صدای خس خسی شنیده نمی‌شود. ممکن است علائم خاصی از سیانوز مانند پیدایش رنگ خاکستری یا ته رنگ آبی در پوست، لبها، و پوست زیر ناخن، به علت میزان پایین اکسیژن خون ناشی از دریافت ناکافی اکسیژن از تنفس ناقص باشند. همچنین ممکن است احساس اضطراب، کاهش هوشیاری، خواب آلودگی شدید، و یا سردرگمی وجود داشته باشد. یک حمله بسیار شدید ممکن است به ایست تنفسی و مرگ منجر شود. حمله آسمی یک فوریت پزشکی بوده و نیاز به امداد فوری پزشکی دارد.

تشخیص و درمان

علائم حمله آسمی امکان دارد مشابه دیگر اختلالات تنفسی مانند عفونت تنفسی، برونشیت و آمفیزم باشند. از این رو، تشخیص دقیق آن به جهت تعیین برنامه‌ی درمانی مناسب، ضروری است. شدت علائم آسم با کمک آزمونهای عملکرد ریوی، مانند مطالعه‌ی حداکثر جریان، تنفس سنجی، اندازه گیری اکسید نیتریک، و پالس اکسی متری یا اکسیژن سنج خون بررسی می‌شود. درمان آن بر مهار این علائم، حفظ عملکرد طبیعی ریه، و جلوگیری از مرگ و میر احتمالی ناشی از حملات شدید متمرکز است. داروهای خاصی مانند آگونیست‌های بتا کوتاه اثر، کورتیکواستروییدهای خوراکی، مهار کننده‌های لوکوترین مانند مونته لوکاست montelukast و زیلوتون zileuton، و متیل زانتینmethylxanthines می‌توانند در یک حمله حاد آسمی جهت کاهش التهاب مورد استفاده قرار گیرند. استفاده از اسپری استنشاقی (hydrofluoroalkane) HFA نیز در کنترل علائم تنگی نفس موثر است. چنانچه این علائم خطر جانی به همراه داشته باشند، در این صورت لوله گذاری و تهویه مکانیکی جهت کمک به تنفس ضرورت دارد.
علل ایجاد آسم با عوامل ژنتیکی، شیمیایی، و زیست محیطی در ارتباط است. برخی از عوامل متداولی که باعث ایجاد آسم در فرد می‌شوند، عفونت‌های ویروسی مانند سرماخوردگی و آنفولانزا، آلرژی به برخی از داروها، گرده، غبار، آلرژی غذایی، مواد محرک مانند دود سیگار یا گرد و غبار، و مواد شیمیایی خاصی می‌باشند. همچنین آسم می‌تواند به وسیله‌ی ورزشهای خاصی که در هوای سرد و خشک انجام شوند، ایجاد گردد. بهترین راه جلوگیری از یک حمله آسمی، ممانعت از هرگونه تماس با عوامل محرکه می‌باشد. لازم است که عوامل آلرژیک را شناخته و تا جایی که امکان دارد از قرار گرفتن در معرض آنها خودداری کنید. با کمک گرفتن از درمان مناسب پزشکی، رژیم غذایی مغذی، و یک شیوه زندگی سالم، می‌توانید از این علائم دردسرساز جلوگیری کرده و از داشتن تنفسی بسیار عالی لذت ببرید.